Vast slaappatroon

Je kent het wel, in het weekend ga je later naar bed en je slaapt misschien langer uit. Heerlijk ontspannen toch?
En toch… kom je op zondagavond veel moeilijker in slaap dan andere dagen en stap je maandagochtend lang niet uitgerust je bed uit.
Hoe komt dat en wat kun je er aan doen? En is een vast slaappatroon nou echt zo belangrijk?

Een regelmatig slaappatroon is super belangrijk voor een goede nachtrust.
Het is een proces dat opgebouwd moet worden, als je slaappatroon / slaapritme nu verstoord is, voel je nu het effect nog niet gelijk, maar de voordelen zullen op termijn duidelijk voelbaar zijn..

Regelmaat is de boodschap: systematisch op hetzelfde moment gaan slapen en opstaan, en je zult sneller inslapen en beter doorslapen.

Waarom?

Een vast slaapritme duidt op een regelmatig verloop van dag en nacht. Om te begrijpen waarom dit belangrijk is, moeten we wat meer uitleg geven rond de twee processen die onze slaap reguleren: 
Er zijn eigenlijk 2 hoofdprocessen die onze slaap regelen, de tijd dat je wakker bent (slaapdruk) en het andere is je biologische klok. 

Kort gezegd betekent dat, hoe langer we wakker zijn, hoe slaperiger we worden.
De biologische klok duidt op het fenomeen dat we meer geneigd zijn om te slapen in bepaalde periodes van de 24 uur cyclus. Dit is echter sterk afhankelijk van onze blootstelling aan (blauw) licht.

Onder invloed van blauw licht (telefoon, tablet, pc, TV !) wordt namelijk in onze hersenen de productie van het slaaphormoon melatonine onderdrukt en van het stresshormoon cortisol gestimuleerd. 
De combinatie van de tijd die we wakker zijn EN je biologische klok bepalen dus ons slaappatroon

Vast slaappatroon

Belangrijk is dat je elke dag op hetzelfde tijdstip naar bed gaat en liefst ook dezelfde handelingen doet voordat je gaat slapen. Bij voorkeur doe je uitsluitend nog rustige activiteiten die je ontspannen. Maar dus zonder beeldscherm!, dus bijvoorbeeld nog wat lezen, de hond uitlaten, douchen/tandenpoetsen.
Minstens een half uur voor je gaat slapen geen beeldscherm. Dus niet nog even je mail checken, je vrienden appen, geen spelletjes spelen op telefoon/tablet/pc, etc.

Zo bouw je je eigen slaapritueel op, waardoor je lichaam het signaal krijgt dat het tijd is om te gaan slapen.

Niet alleen op weekdagen, maar ook in het weekend is dat belangrijk. Zo blijft je lichaam in een vast ritme, en weet het wat er te verwachten valt.

Ga je in het weekend heel veel later slapen dan in de week, dan verschuif je moedwillig je slaap-waakritme ten opzichte van je natuurlijke ritme met alle gevolgen van dien.

Opstaan

Ook in opstaan moet regelmaat worden gebracht. Zorg dat je steeds op hetzelfde moment wakker wordt. En dat geldt ook voor het weekend. Langer slapen wil niet altijd zeggen dat je meer uitgerust zal zijn.

Ook hier geldt weer hetzelfde principe. Wanneer je later opstaat, heb je de avond nadien minder slaapdruk opgebouwd en zul je minder vlot inslapen.

Wanneer je toch later bent gaan slapen, doe je er goed aan om op hetzelfde tijdstip op te staan en zo snel mogelijk opnieuw je normale ritme aan te houden. 

Door dus een vast slaappatroon aan te houden, juist ook in het weekend, zul je op zondagavond makkelijker inslapen en op maandag morgen meer uitgerust wakker worden.

Zomer-wintertijd

Bij het wisselen van de zomer en wintertijd verschuift natuurlijk je biologische klok zonder dat je daar zelf wat aan kunt doen.
Ook dan is het van belang dat je wel dezelfde tijd opstaat! Dus verzet voor je gaat slapen je wekker ipv na het opstaan.
Door ’s avonds op je normale tijd naar bed te gaan heb je toch hetzelfde aantal uren dat je wakker bent.
Helaas zal de licht intensiteit nog wat anders zijn, maar door een vast slaappatroon aan te houden went je lijf sneller.